Theo quy định tại Luật Đất đai 2024, đất trồng cây lâu năm thuộc nhóm đất nông nghiệp được sử dụng để trồng các loại cây có chu kỳ sống từ hai năm trở lên như cây ăn quả, cây công nghiệp lâu năm. Loại đất này có thời hạn sử dụng lâu dài và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với mục đích nông nghiệp cụ thể.
Đất thổ cư hay đất ở là loại đất phi nông nghiệp được phép xây dựng nhà ở và các công trình phục vụ đời sống gia đình. Điểm khác biệt quan trọng nhất giữa hai loại đất này nằm ở quyền lợi sử dụng và giá trị thương mại. Đất thổ cư có giá trị cao hơn đáng kể, thường gấp 3-5 lần giá đất trồng cây lâu năm cùng vị trí. Người sở hữu đất thổ cư có quyền xây dựng nhà ở, chuyển nhượng dễ dàng và thế chấp ngân hàng với lãi suất ưu đãi hơn so với đất nông nghiệp.
Quá trình đô thị hóa nhanh chóng tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM đã tạo ra áp lực lớn về nhu cầu đất ở. Theo báo cáo của Bộ Xây dựng năm 2024, nhu cầu nhà ở tại các đô thị lớn tăng trung bình 8-12% mỗi năm, trong khi quỹ đất ở sạch ngày càng khan hiếm.
Lợi ích tài chính từ việc chuyển đổi đất trồng cây lâu năm lên thổ cư rất hấp dẫn. Một lô đất trồng cây lâu năm diện tích 500m² tại huyện Đông Anh, Hà Nội có giá khoảng 800 triệu đồng, nhưng sau khi chuyển thành đất thổ cư, giá trị có thể tăng lên 2,5-3 tỷ đồng. Bên cạnh đó, đất thổ cư dễ dàng tiếp cận các sản phẩm tài chính ngân hàng với lãi suất ưu đãi từ 6-8%/năm so với 10-12%/năm đối với đất nông nghiệp. Khả năng chuyển nhượng và thừa kế cũng thuận lợi hơn, giúp người dân có thể linh hoạt trong việc sử dụng tài sản để phát triển kinh tế gia đình.
Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 đã bổ sung nhiều quy định mới về chuyển mục đích sử dụng đất. Theo Điều 64 của Luật, việc chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp phải đảm bảo phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt và không vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường.
Nghị định 101/2024/NĐ-CP quy định chi tiết về thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, trong đó nhấn mạnh điều kiện bắt buộc về hạ tầng kỹ thuật. Đất trồng cây lâu năm muốn chuyển thành đất ở phải có đường giao thông, điện sinh hoạt và nước sinh hoạt đạt tiêu chuẩn. Thông tư 01/2025/TT-MONRE hướng dẫn cụ thể về hồ sơ và quy trình thẩm định, yêu cầu bổ sung báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với diện tích chuyển đổi từ 1.000m² trở lên.
Điểm mới đáng chú ý trong năm 2025 là việc áp dụng công nghệ số trong quản lý đất đai, cho phép nộp hồ sơ trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia. Thời gian giải quyết hồ sơ được rút ngắn từ 30 xuống 20 ngày làm việc đối với trường hợp đủ điều kiện. Luật cũng quy định rõ về nghĩa vụ tài chính, trong đó tiền sử dụng đất được tính theo giá đất cụ thể tại thời điểm nộp hồ sơ, không áp dụng hệ số điều chỉnh như trước đây.
|
Tiêu chí |
Đất nông nghiệp |
Đất phi nông nghiệp |
Đất ở (thổ cư) |
|
Mục đích sử dụng |
Sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp |
Xây dựng công trình không phải nhà ở |
Xây dựng nhà ở và công trình phục vụ sinh hoạt |
|
Thời hạn sử dụng |
Lâu dài hoặc có thời hạn |
Có thời hạn theo dự án |
Lâu dài đối với người Việt Nam |
|
Quyền lợi chuyển nhượng |
Hạn chế, phải đúng đối tượng |
Tự do chuyển nhượng |
Tự do chuyển nhượng |
|
Giá trị thương mại |
Thấp, phụ thuộc năng suất |
Trung bình, theo vị trí |
Cao nhất, theo thị trường |
|
Khả năng thế chấp |
Hạn chế, lãi suất cao |
Bình thường |
Ưu tiên, lãi suất thấp |
Việc phân biệt chính xác các loại đất này giúp người dân hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ tương ứng. Đất nông nghiệp chỉ được chuyển nhượng cho những người có nhu cầu sử dụng vào mục đích nông nghiệp và phải có hộ khẩu nông thôn. Ngược lại, đất ở có thể được mua bán tự do mà không cần điều kiện đặc biệt về đối tượng mua.
Điều kiện đầu tiên và quan trọng nhất là đất phải nằm trong quy hoạch đất ở đã được UBND cấp tỉnh phê duyệt. Theo thống kê của Tổng cục Quản lý đất đai, chỉ có khoảng 15-20% diện tích đất trồng cây lâu năm tại các vùng ven đô được quy hoạch thành đất ở trong giai đoạn 2021-2030. Người sở hữu cần kiểm tra quy hoạch tại UBND xã, phường nơi có đất hoặc tra cứu trên Cổng thông tin quy hoạch quốc gia.
Đất phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hợp lệ, không có tranh chấp, khiếu nại hay bị kê biên, phong tỏa. Diện tích tối thiểu để được chuyển đổi là 200m² đối với khu vực nông thôn và 100m² đối với khu vực đô thị theo quy định tại Nghị định 101/2024. Đất phải có vị trí tiếp giáp với đường giao thông công cộng có bề rộng tối thiểu 3 mét đối với nông thôn và 4 mét đối với đô thị.
Hạ tầng kỹ thuật là yếu tố bắt buộc khác cần đảm bảo. Khu vực có đất phải được cung cấp điện lưới quốc gia, có hệ thống cấp nước sạch hoặc nguồn nước đảm bảo tiêu chuẩn sinh hoạt. Đối với những khu vực chưa có hạ tầng đầy đủ, người dân có thể đăng ký tham gia các dự án phát triển hạ tầng do địa phương tổ chức, với mức đóng góp từ 50-100 triệu đồng/1.000m² tùy theo vị trí và quy mô dự án.
Đất nằm trong vùng quy hoạch dự trữ cho các dự án phát triển kinh tế xã hội của quốc gia hoặc địa phương không được phép chuyển đổi. Điều này bao gồm đất trong vùng quy hoạch xây dựng sân bay, cảng biển, khu công nghiệp hoặc các dự án hạ tầng giao thông quan trọng.
Đất có tranh chấp về quyền sử dụng, đang trong quá trình giải quyết khiếu nại hoặc có vụ việc tại tòa án cũng bị cấm chuyển đổi. Đất bị thu hồi nhưng chưa được bàn giao hoặc đang trong thời gian gia hạn thực hiện nghĩa vụ tài chính không đủ điều kiện. Những trường hợp vi phạm này có thể dẫn đến việc hủy bỏ quyết định chuyển đổi và phải hoàn trả các khoản phí, lệ phí đã nộp. Người dân có thể đối mặt với mức phạt từ 10-20 triệu đồng nếu cố tình khai báo sai thông tin hoặc nộp hồ sơ giả mạo.
Đơn đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất theo mẫu quy định tại Thông tư 01/2025, có chữ ký của chủ sử dụng đất hoặc người được ủy quyền hợp pháp. Bản chính hoặc bản sao có công chứng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Sơ đồ hiện trạng sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền cấp, thể hiện vị trí, ranh giới và diện tích cụ thể của thửa đất.
Giấy xác nhận quy hoạch sử dụng đất do UBND cấp xã cấp, có thời hạn hiệu lực 6 tháng kể từ ngày cấp. Báo cáo khảo sát địa chất công trình đối với diện tích từ 500m² trở lên, được lập bởi đơn vị có chứng chỉ hành nghề khảo sát địa chất. Cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính và tuân thủ quy định về môi trường, an toàn xây dựng. Đối với hồ sơ có yếu tố nước ngoài, cần bổ sung văn bản xác nhận tư cách pháp lý của cơ quan có thẩm quyền nước ngoài và được hợp pháp hóa lãnh sự.
Bước 1: Nộp hồ sơ tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND cấp huyện hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia. Cán bộ tiếp nhận sẽ kiểm tra tính đầy đủ và hợp lệ của hồ sơ, cấp giấy biên nhận ghi rõ ngày dự kiến trả kết quả.
Bước 2: Thẩm định hồ sơ do Phòng Tài nguyên và Môi trường thực hiện trong thời hạn 10 ngày làm việc. Cơ quan thẩm định sẽ kiểm tra tính phù hợp với quy hoạch, điều kiện hạ tầng và các yêu cầu pháp lý khác.
Bước 3: Khảo sát thực địa do đoàn công tác liên ngành gồm đại diện Phòng Tài nguyên và Môi trường, UBND xã và các cơ quan liên quan thực hiện. Quá trình khảo sát sẽ kiểm tra hiện trạng sử dụng đất, điều kiện hạ tầng và tác động môi trường.
Bước 4: Lập báo cáo thẩm định và trình UBND cấp huyện xem xét, quyết định. Trường hợp hồ sơ không đạt yêu cầu, cơ quan có thẩm quyền sẽ thông báo bằng văn bản và hướng dẫn bổ sung, hoàn thiện.
Thời gian giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất được rút ngắn xuống 20 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ đầy đủ hợp lệ, giảm 10 ngày so với quy định trước đây. Đối với các trường hợp phức tạp cần xin ý kiến cấp trên hoặc cơ quan chuyên môn, thời gian có thể kéo dài tối đa 30 ngày làm việc.
Mốc thời gian quan trọng cần lưu ý: ngày thứ 5 để hoàn thiện hồ sơ nếu thiếu tài liệu, ngày thứ 15 để khảo sát thực địa, ngày thứ 18 để có kết quả thẩm định cuối cùng. Người dân có thể tra cứu tiến độ xử lý hồ sơ trực tuyến bằng mã số hồ sơ hoặc số điện thoại đã đăng ký. Trường hợp quá thời hạn quy định mà chưa có kết quả, người dân có quyền khiếu nại và cơ quan có thẩm quyền phải chịu trách nhiệm giải trình.
|
Loại phí |
Mức thu |
Cơ sở pháp lý |
|
Lệ phí cấp Giấy phép chuyển mục đích |
500.000 đồng/hồ sơ |
Nghị định 101/2024 |
|
Tiền sử dụng đất |
Theo giá đất cụ thể tại thời điểm nộp hồ sơ |
Bảng giá đất của UBND tỉnh |
|
Phí thẩm định hồ sơ |
200.000 đồng/hồ sơ |
Thông tư 01/2025 |
|
Phí khảo sát thực địa |
1.000.000 đồng/lần khảo sát |
Quyết định của UBND cấp huyện |
Tiền sử dụng đất là khoản phí lớn nhất, được tính bằng hiệu số giữa giá đất ở và giá đất nông nghiệp nhân với diện tích chuyển đổi. Ví dụ: tại huyện Gia Lâm, Hà Nội, giá đất ở là 15 triệu đồng/m², giá đất trồng cây lâu năm là 800.000 đồng/m², vậy tiền sử dụng đất phải nộp là 14,2 triệu đồng/m². Một số địa phương áp dụng chính sách ưu đãi giảm 30-50% tiền sử dụng đất đối với hộ nghèo, cận nghèo có giấy xác nhận của UBND xã. Toàn bộ nghĩa vụ tài chính phải được thanh toán trước khi nhận quyết định chuyển mục đích sử dụng đất.
Theo Điều 126 của Luật Đất đai 2024, đất ở tại đô thị được sử dụng lâu dài đối với công dân Việt Nam, không phụ thuộc vào nơi đăng ký hộ khẩu thường trú. Đây là thay đổi tích cực so với quy định cũ, giúp người dân có thể an tâm đầu tư xây dựng và phát triển trên thửa đất của mình.
|
Tiêu chí so sánh |
Đất trồng cây lâu năm |
Đất thổ cư sau chuyển đổi |
|
Thời hạn sử dụng |
Lâu dài |
Lâu dài |
|
Quyền chuyển nhượng |
Hạn chế theo đối tượng |
Tự do chuyển nhượng |
|
Quyền thừa kế |
Có, nhưng phức tạp |
Đầy đủ và đơn giản |
|
Quyền tặng cho |
Hạn chế |
Tự do |
|
Khả năng thế chấp ngân hàng |
Hạn chế, lãi suất cao |
Ưu tiên, lãi suất thấp |
Đối với việc gia hạn sử dụng đất, người sở hữu đất thổ cư có quyền được gia hạn theo quy định của pháp luật mà không cần điều kiện đặc biệt. Việc chuyển nhượng đất thổ cư có thể thực hiện tự do cho mọi đối tượng, không cần xin phép cơ quan có thẩm quyền như đối với đất nông nghiệp. Quyền thừa kế đất thổ cư được thực hiện theo quy định của Luật Dân sự, đơn giản và rõ ràng hơn so với thừa kế đất nông nghiệp.
Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất không tuân thủ đúng quy định pháp luật có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Theo Nghị định 148/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, người sử dụng đất có thể bị phạt tiền từ 50-100 triệu đồng nếu chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái phép. Đối với diện tích lớn hoặc tái phạm, mức phạt có thể lên đến 500 triệu đồng kèm theo biện pháp khắc phục hậu quả là buộc phục hồi tình trạng ban đầu.
Những rủi ro pháp lý cụ thể bao gồm:
• Thu hồi đất không bồi thường: Đất được chuyển đổi trái phép có thể bị thu hồi mà không được bồi thường theo giá đất hiện tại
• Không được cấp giấy phép xây dựng: Các công trình xây dựng trên đất chuyển đổi không đúng quy định sẽ bị từ chối cấp phép
• Khó khăn trong giao dịch: Đất có vấn đề pháp lý không thể chuyển nhượng, thế chấp ngân hàng
• Chịu trách nhiệm hình sự: Trong trường hợp nghiêm trọng, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 229 Bộ luật Hình sự
Đặc biệt nguy hiểm là việc mua bán đất đã chuyển đổi không đúng quy định. Người mua có thể mất trắng toàn bộ số tiền đã đầu tư vì giao dịch bị tuyên bố vô hiệu. Theo thống kê của Tòa án nhân dân tối cao, mỗi năm có khoảng 2.000-3.000 vụ tranh chấp liên quan đến mua bán đất không có giấy tờ hợp pháp, trong đó 60% là do đất chuyển đổi mục đích sử dụng trái phép.
Quy hoạch treo là hiện tượng đất được quy hoạch cho một mục đích nhất định nhưng trong thời gian dài không được triển khai thực hiện. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, hiện có khoảng 500.000 hecta đất nằm trong tình trạng quy hoạch treo trên toàn quốc, tập trung chủ yếu tại các tỉnh phía Bắc và TP.HCM.
Các biện pháp phòng tránh rủi ro quy hoạch treo:
• Kiểm tra quy hoạch tại nhiều nguồn: UBND xã, Sở Tài nguyên và Môi trường, Cổng thông tin quy hoạch quốc gia
• Xác minh thời gian phê duyệt quy hoạch: Quy hoạch quá 10 năm chưa triển khai có nguy cơ cao bị điều chỉnh
• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Luật sư chuyên về đất đai hoặc chuyên gia quy hoạch đô thị
• Theo dõi thông tin từ chính quyền địa phương: Các cuộc họp dân, thông báo chính thức về điều chỉnh quy hoạch
Đất dự án và nguy cơ giải tỏa cũng cần được xem xét thận trọng. Nhiều khu vực được quy hoạch làm dự án khu đô thị, công nghiệp nhưng sau đó bị hủy bỏ hoặc chậm triển khai. Người dân nên tìm hiểu kỹ về chủ đầu tư, tiến độ thực hiện và khả năng tài chính của dự án trước khi quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Ông Nguyễn Văn Minh, 45 tuổi, ở xã Đông Hội, huyện Đông Anh, Hà Nội đã thành công chuyển đổi 800m² đất trồng cây lâu năm thành đất thổ cư vào tháng 8/2024. Quá trình này mất 4 tháng chuẩn bị hồ sơ và 20 ngày chờ kết quả từ cơ quan có thẩm quyền. Ông chia sẻ: "Bí quyết quan trọng nhất là chuẩn bị hồ sơ thật kỹ lưỡng và tìm hiểu quy hoạch trước khi nộp đơn."
Những mẹo thực tế từ kinh nghiệm của ông Minh:
• Liên hệ trực tiếp với cán bộ địa chính xã: Họ hiểu rõ nhất về tình hình quy hoạch và yêu cầu cụ thể của từng thửa đất
• Chuẩn bị hồ sơ dự phòng: Nên làm thêm 2-3 bộ hồ sơ để phòng trường hợp bị yêu cầu bổ sung
• Chọn thời điểm nộp hồ sơ phù hợp: Tránh cuối năm hoặc đầu năm khi cơ quan bận công tác tổng kết, lập kế hoạch
• Duy trì mối quan hệ tốt với hàng xóm: Tránh khiếu nại, tranh chấp có thể ảnh hưởng đến quá trình thẩm định
Bà Trần Thị Lan, một trường hợp khác tại huyện Thanh Trì, đã chi 45 triệu đồng tiền sử dụng đất cho 300m² và đánh giá đây là khoản đầu tư sinh lời. Sau 6 tháng hoàn tất thủ tục, giá trị thửa đất tăng từ 900 triệu lên 2,1 tỷ đồng. Bà khuyên: "Đừng ngại chi phí ban đầu vì lợi ích lâu dài rất đáng kể."
Luật sư Vũ Minh Đức, Trưởng Văn phòng Luật sư Minh Đức và Cộng sự, chuyên về lĩnh vực đất đai nhấn mạnh: "Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất cần được thực hiện nghiêm túc và tuân thủ đúng quy định. Người dân không nên tin vào các hình thức 'chạy' thủ tục hoặc đi đường tắt vì có thể gặp rủi ro pháp lý lớn."
Ông Phạm Thanh Hà, chuyên gia bất động sản với 15 năm kinh nghiệm tại Hà Nội khuyến cáo: "Trước khi quyết định chuyển đổi, người dân nên đánh giá kỹ khả năng sinh lời, chi phí thực tế và rủi ro đầu tư. Không phải tất cả các thửa đất trồng cây lâu năm đều phù hợp để chuyển thành đất thổ cư."
Theo các chuyên gia, những lưu ý quan trọng khi làm việc với cơ quan chức năng bao gồm: chuẩn bị đầy đủ giấy tờ theo danh mục yêu cầu, thái độ lịch sự và hợp tác trong quá trình thẩm định, sẵn sàng giải thích rõ mục đích sử dụng đất sau khi chuyển đổi. Đặc biệt, người dân nên tránh tự ý thay đổi hiện trạng sử dụng đất trước khi có quyết định chính thức.
|
Tiêu chí |
Đất trồng cây lâu năm |
Đất thổ cư |
|
Mục đích sử dụng |
Trồng cây ăn quả, cây công nghiệp lâu năm |
Xây dựng nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt |
|
Thời hạn sử dụng |
Lâu dài |
Lâu dài (đối với công dân Việt Nam) |
|
Giá trị thị trường |
Thấp (800.000 - 2 triệu đồng/m²) |
Cao (5-20 triệu đồng/m² tùy vị trí) |
|
Khả năng xây dựng |
Chỉ được xây công trình phục vụ nông nghiệp |
Được xây nhà ở và công trình phụ trợ |
|
Quyền chuyển nhượng |
Hạn chế, chỉ cho người có nhu cầu sản xuất |
Tự do chuyển nhượng |
|
Thế chấp ngân hàng |
Khó khăn, lãi suất cao (10-12%/năm) |
Dễ dàng, lãi suất ưu đãi (6-8%/năm) |
|
Nghĩa vụ thuế |
Thuế sử dụng đất nông nghiệp (thấp) |
Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp (cao hơn) |
|
Quyền thừa kế |
Phức tạp, nhiều điều kiện |
Đơn giản theo quy định Luật Dân sự |
Sự khác biệt rõ rệt nhất thể hiện ở giá trị kinh tế và tính linh hoạt trong sử dụng. Đất thổ cư có khả năng sinh lời cao hơn gấp 2-3 lần so với đất trồng cây lâu năm cùng vị trí. Về mặt pháp lý, đất thổ cư cung cấp nhiều quyền lợi hơn cho người sở hữu, đặc biệt trong việc phát triển kinh tế gia đình và tiếp cận các dịch vụ tài chính.
Không thể. Theo Luật Đất đai 2024, điều kiện bắt buộc đầu tiên là đất phải nằm trong quy hoạch đất ở được UBND cấp tỉnh phê duyệt. Việc chuyển đổi mà không có quy hoạch là vi phạm pháp luật và có thể bị thu hồi đất.
Chi phí chủ yếu là tiền sử dụng đất, tính bằng hiệu số giá đất ở và đất nông nghiệp nhân với diện tích. Ví dụ tại Hà Nội, mức chênh lệch từ 10-15 triệu đồng/m² tùy vị trí, cộng với các khoản phí, lệ phí khoảng 2-3 triệu đồng.
Từ 20-30 ngày làm việc kể từ khi nộp hồ sơ đầy đủ. Thời gian chuẩn bị hồ sơ trước đó có thể mất 1-3 tháng tùy thuộc vào tình trạng giấy tờ và điều kiện hạ tầng của khu vực.
Phải đảm bảo diện tích tối thiểu theo quy định: 200m² tại nông thôn và 100m² tại đô thị. Những thửa đất có diện tích nhỏ hơn không đủ điều kiện chuyển đổi mục đích sử dụng.
Cần làm thủ tục cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với mục đích sử dụng mới. Nếu có ý định xây dựng nhà ở, phải xin giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Chỉ chủ sở hữu đất mới có quyền làm thủ tục chuyển đổi. Nếu đất đang cho thuê, cần chấm dứt hợp đồng thuê hoặc có thỏa thuận với người thuê về việc chuyển đổi mục đích sử dụng.
Có thể, nhưng phải tuân thủ các quy định về người nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam theo Luật Nhà ở 2023. Thời hạn sở hữu tối đa 50 năm và có thể gia hạn thêm 50 năm.
Có thể tham gia các dự án phát triển hạ tầng do địa phương tổ chức hoặc chờ đầu tư hạ tầng hoàn thiện. Một số trường hợp có thể được chấp thuận chuyển đổi với cam kết hoàn thiện hạ tầng trong thời gian nhất định.
• Luật Đất đai số 31/2024/QH15 ngày 24/6/2024
• Nghị định 101/2024/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai
• Thông tư 01/2025/TT-MONRE quy định chi tiết thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất
• Nghị định 148/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
• Luật Nhà ở số 65/2023/QH15 và các nghị định hướng dẫn thi hành
Các văn bản này được cập nhật thường xuyên trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ và website của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
• Bộ Nông nghiệp và Môi trường: 10 Tôn Thất Thuyết, Hà Nội - Hotline: (0243) 7956868
• Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội: 38 Tô Hiệu, Hà Đông, Hà Nội - ĐT: 024.4.3382.8476
• UBND cấp huyện tại địa phương nơi có đất
